Co to jest NIN?

National Insurance Number to osobisty numer ubezpieczenia społecznego identyfikujący osoby fizyczne żyjące i pracujące w Wielkiej Brytanii. Numer NIN musi uzyskać każda osoba pracująca na terenie Zjednoczonego Królestwa, która osiąga dochody o wartości obligującej ją do odprowadzania składek z tytułu brytyjskiego ubezpieczenia społecznego. Numer NIN jest konieczny do podjęcia zatrudnienia. Jest nadawany dożywotnio i nie da się go zmienić.

Komu potrzebny jest brytyjski numer NIN?

Numer NIN jest nadawany pracownikom i osobom samozatrudnionym, które ukończyły 16 rok życia i uzyskują przychody z tytułu świadczonej pracy lub samozatrudnienia na określonym poziomie. 

• Pracownicy są zobowiązani do odprowadzania składek na brytyjskie ubezpieczenie społeczne National Insurance Contribution (NIC) Class 1 przez system PAYE, gdy uzyskują dochód z tytułu świadczonej pracy w wysokości większej niż 184 GB. Warto wiedzieć, że składki są umarzane (czyli uznaje się je za opłacone) w przypadku, gdy pracownik uzyskuje przychód w przedziale 120 do 184 GBP. Pracownicy mogą odprowadzać też dobrowolne składki w ramach NIC Class 3.

• Samozatrudnieni przedsiębiorcy, którzy rozliczają się przez system Self Assessment i uzyskują przychód w skali roku na poziomie 6515 GBP lub wyższy są zobowiązani do odprowadzania składek NIC Class 2. Po osiągnięciu określonego poziomu przychodów osoby fizyczne rozliczające się przez Self Assessment opłacają wyższe składki wg schematu NIC Class 4. Co ciekawe, dyrektorzy spółek LTD są zobowiązani do rejestracji w systemie Self Assessment, ale co do zasady są klasyfikowani jako zatrudnieni i mogą opłacać NIC Class 1 przez system PAYE.

Trzeba mieć świadomość, że aby uzyskać brytyjskie świadczenia w ramach state pension, trzeba przez określony czas do osiągnięcia wieku emerytalnego odprowadzać przynajmniej składki NIC Class 1 lub NIC Class 2.

W jakich urzędach używa się numeru NIN?

Unikalny numer NIN służy do identyfikacji osoby fizycznej do celów podatkowych i ubezpieczeniowych. Numer jest przypisany do osobistego konta podatkowego w HMRC. Jest wykorzystywany do komunikacji z urzędami, w tym: 

• HM Revenue & Customs (brytyjskim urzędem skarbowym), 
• Department for Work and Pensions (czyli z odpowiednikiem polskiego urzędu pracy i ZUSu)
• z jednostkami samorządowymi np. w celu uzyskania lokalnych benefitów czy zwolnień
• oraz do identyfikacji zobowiązań w systemie PAYE – pracodawca używa numeru NIN pracownika do odprowadzania należnych zaliczek na podatek dochodowy i składek ubezpieczeniowych na indywidualne konto pracownika w HMRC.

Numer NIN służy do identyfikacji wielu istotnych dokumentów pracownika. Znajduje się na:

• paskach wypłat (payslip),
• deklaracjach P60, czyli odpowiednikach polskiego PITu, który pracownik otrzymuje od pracodawcy na koniec roku podatkowego;
• na deklaracjach tax return,
• na oficjalnej korespondencji prowadzonej z brytyjskimi urzędami dotyczącej spraw podatkowych oraz wszelkiego rodzaju świadczeń.

Zobacz także: Co to jest pakiet VAT e-commerce, VAT OSS (One Stop Shop) oraz IOSS (Import One Stop Shop)?

Podsumowując, numer NIN jest przypisany do osobistego konta każdej osoby fizycznej, która pracuje i odprowadza składki na terenie Zjednoczonego Królestwa. Służy do identyfikacji opłacanych składek ubezpieczeniowych i należności podatkowych i do przypisywania ich do konta konkretnego podatnika.

Jak uzyskać numer NIN?

Numer NIN jest nadawany osobom mieszkającym i pracującym w Wielkiej Brytanii. W przypadku dyrektorów i udziałowców spółek LTD, którzy nie są rezydentami brytyjskimi, ale odwiedzają Zjednoczone Królestwo, w związku z obowiązkami służbowymi wobec brytyjskiej spółki LTD może okazać się, że zaistniał obowiązek podatkowy i ubezpieczeniowy regulowany systemem PAYE. W takich przypadkach zagraniczny dyrektor spółki LTD jest zobowiązany do uzyskania numeru NIN. Warto dodać, że dyrektor spółki LTD, który przedstawi certyfikat potwierdzający udział w ubezpieczeniu społecznym w kraju rezydencji, może rozliczać się wyłącznie przez system Self Assessment i nie musi być objęty brytyjskim ubezpieczeniem społecznym.

Aplikacje o nadanie numeru NIN można złożyć online za pośrednictwem brytyjskiego portalu rządowego gov.uk. W trakcie aplikacji w formularzu trzeba uzupełnić dane osoby ubiegającej się o nadanie NIN. Konieczne może okazać się załączenie kopii dokumentów potwierdzających tożsamość, w tym paszportu lub dowodu osobistego (w przypadku obywateli Unii Europejskiej, Norwegii, Lichtensteinu i Szwajcarii). W przypadku braku dokumentu podczas składania aplikacji dane można uzupełnić później. Osoby aplikujące mogą być zobowiązane do odbycia bezpośredniej rozmowy w celu potwierdzenia ich tożsamości i weryfikacji aplikacji. Zachęcamy do konsultacji w kwestii ubezpieczenia społecznego i opodatkowania przychodów dyrektorów brytyjskich spółek LTD.

Ważne – sprawdź: Zmiany w zakresie uzyskania National Insurance Number (NIN) w Wielkiej Brytanii dla obcokrajowców