Koniec okresu przejściowego po wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej zbliża się, a wraz z nią w życie wchodzą istotne zmiany. Wkrótce ograniczenia będą widoczne podczas przekraczania granicy Wielkiej Brytanii. Trudniej będzie też podjąć pracę i osiedlić się w UK. Po nowym roku taki proces będzie wymagał nieco więcej planowania i podjęcia stosownych kroków jeszcze przed wyjazdem na wyspy. Praca zdalna z terenu innego kraju UE dla brytyjskiego pracodawcy powinna pozostać bez zmian.
O ile rząd brytyjski deklaruje, że jeszcze jakiś czas po Brexicie będzie można podróżować do Wielkiej Brytanii bez paszportu i wizy, to w przypadku osób, które zamierzają podjąć na wyspach pracę, stosowne pozwolenie będzie obligatoryjne po 1 stycznia 2021 roku. Wyjątek będą stanowić osoby, które mieszkały i pracowały w UK przed 31 grudnia 2020 roku. W przypadku ich i ich rodzin istnieje możliwość skorzystania z procedury osiedleńczej w ramach EU Settlement Scheme. Procedurę muszą przejść wszyscy, którzy zamierzają mieszkać w UK po 30 czerwca 2021 roku. To nie tajemnica, że brytyjski rynek pracy będzie potrzebował więcej wykwalifikowanych specjalistów do zabezpieczenia swoich potrzeb. Dlatego już dziś przyglądamy się procedurze zatrudniania pracowników z Polski przez brytyjskie spółki LTD, która będzie obowiązywać po Brexicie.
Kto i kiedy będzie potrzebował wizy w UK?
Podjęcie pracy w Wielkiej Brytanii po 1 stycznia 2021 roku będzie wymagało odpowiedniej wizy. Stosowne pozwolenia będą musieli uzyskać wszyscy, którzy zamierzają przyjechać do pracy do UK, w tym pracownicy i osoby samozatrudnione, które mieszkają poza granicami tego kraju. Obowiązki wizowe, nie będą dotyczyły osób, które dla brytyjskich pracodawców, będą pracować zdalnie, z terenu innych krajów. Co prawda, jeszcze przez jakiś czas po Brexicie możliwe będzie swobodne podróżowanie do UK, ponieważ brytyjski rząd dopuszcza przekraczanie granicy brytyjskiej za okazaniem dowodu osobistego dla wszystkich obywateli UE przynajmniej do 1 października 2021 roku. Co więcej, osoby przekraczające granicę w tym czasie będą mogły pozostać na terenie UK przez 6 miesięcy bez konieczności ubiegania się o wizę, ale podjęcie pracy i uzyskanie numeru NIN będzie już takiego zezwolenia wymagać.
Zatrudnianie Polaków w UK i numer NIN po Brexicie
Wszyscy pracownicy spoza UK podejmujący zatrudnienie lub samozatrudniający się w Wielkiej Brytanii po 1 stycznia 2021 roku będą musieli uzyskać wcześniej odpowiednią wizę, jeśli będą pracować na terenie Wielkiej Brytanii. Pozwolenia są przyznawane w ramach znanego systemu opartego na ocenie aplikacji kandydatów. Osoby, które uzyskają wymaganą liczbę punktów, otrzymują stosowne pozwolenie na pracę.
Każdy, kto uzyska wizę, która umożliwia pracę w brytyjskiej spółce LTD, może aplikować o nadanie numeru NIN (National Insurance Number). Uzyskanie numeru NIN dla Polaka jest możliwe także na wizie studenckiej. Co ważne, aplikację o numer NIN można składać dopiero po przyjeździe do UK, chociaż z uwagi na Covid-19 obecnie nie ma możliwości składania wniosku o NIN przez osoby z Unii Europejskiej.
Zobacz także: Nie będzie bonusu w marcu 2021 roku. Brytyjski rząd przedłuża jednak program Coronavirus Job Retention Scheme
Nadanie numeru NIN może trwać około 8 tygodni. Osoba, której nadawany jest numer NIN, jest informowana jakich dokumentów na danym etapie może używać do potwierdzenia swojej tożsamości i nadanego jej numeru ubezpieczenia. Zazwyczaj w okresie pierwszych kilku miesięcy jest to dowód osobisty, jednak z uwagi na Brexit lepiej posługiwać się już ważnym paszportem. Warto pamiętać, że okres ważności paszportu powinien być dłuższy niż sześć miesięcy.
Kryteria oceny pracowników aplikujących o pozwolenie na pracę na terytorium Wielkiej Brytanii
Procedura zapewnia równe traktowanie wszystkich kandydatów tak obywateli Unii Europejskiej, jak i przybyszów z innych zakątków świata. Jednym z częściej procedowanych i bardziej ogólnych schematów są aplikacje o pozwolenie na pracę dla wykwalifikowanych pracowników.
Kryteria oceny takich aplikacji to m.in.:
- wartość rocznego wynagrodzenia deklarowanego w ofercie pracy od licencjonowanego brytyjskiego pracodawcy,
- poziom kwalifikacji określany wskaźnikiem RQF,
- wykształcenie kandydata,
- znajomość J. angielskiego.
Oprócz tego osoby, które zamierzają podjąć pracę w UK, mogą aplikować też w ramach innych schematów, w tym m.in.:
- Global talent route – umożliwia uzyskanie wizy bez oferty od licencjonowanego pracodawcy,
- Graduate route – dla studentów uczących się w UK, którzy chcą zostać i podjąć pracę po zakończeniu edukacji,
- Intra-company Transfer – schemat dla międzynarodowych organizacji, które mają potrzebę tymczasowego przeniesienia pracowników z innych lokalizacji do UK.
Pracodawcy mają do dyspozycji wiele innych ustandaryzowanych schematów, które pozwalają na zatrudnienie specjalistów z różnych dziedzin. Co ważne, niezależnie od procedury, pracodawca, który chce zatrudnić pracownika spoza Wielkiej Brytanii, musi być zarejestrowany jako licencjonowany sponsor. Warto dodać, że uzyskanie stosownej licencji przez pracodawcę nie gwarantuje, że osoba wybrana jako kandydat do pracy uzyska stosowną wizę z pozwoleniem na pobyt i pracę w UK.
Status licencjonowanego sponsora dla spółki LTD
Brytyjskie spółki LTD, które chcą zatrudniać Polaków po 1 stycznia 2021 r., są zobowiązane do uzyskania statusu licencjonowanego sponsora. Uzyskanie statusu sponsora wiąże się z pewnymi obowiązkami. Spółki LTD i przedsiębiorcy spełniający podstawowe wymogi, którzy składają aplikacje, są obligowani do utworzenia odpowiedniej struktury, która będzie odpowiedzialna za zarządzanie procesem sponsoringu pracowników spoza UK. W ramach tej struktury realizowane są zadania polegające na autoryzacji i zarządzaniu licencją oraz kontakcie z brytyjskimi służbami imigracyjnymi. Obowiązki te może realizować jedna lub więcej osób.
Stosowne aplikacje pracodawcy mogą składać przez Internet. Czas uzyskania licencji to około ośmiu tygodni. Opłaty za aplikacje składane w ramach różnych schematów to nieco ponad 500 do przeszło 1400 GBP. W niektórych przypadkach rozszerzenie, a nawet przedłużenie licencji nie wymaga dodatkowej opłaty. Wartość opłat zależ od rodzaju licencji i wielkości spółki LTD, która aplikuje. Co do zasady, za small business do celów składania aplikacji sponsorskich uznaje się firmy, które osiągają przychód roczny na poziomie niższym niż 10.2 mln GBP i zatrudniają nie więcej niż 50 pracowników.
W przypadku firm z sektora small business opłata za licencje niezależnie od jej rodzaju wynosi 536 GBP. Przedsiębiorcy, którym zależy na uzyskaniu decyzji w ciągu 10 dni, jeżeli jest to możliwe mogą przyspieszyć proces. Wymaga to wniesienia dodatkowej opłaty w wysokości 500 GBP. Co ważne, sponsorowanie pracownika może wiązać się z dodatkowymi opłatami określanymi jako Immigration skill charge. W przypadku małych firm pierwsze 12 miesięcy pracy sponsorowanego pracownika to koszt 364 GBP, każde kolejne 6 miesięcy to dodatkowe 182 GBP. Średnie i duże firmy płacą odpowiednio 1000 i 500 GBP. Opłatę nalicza się za każdy rozpoczęty okres. Pracownik może być sponsorowany przez okres do 5 lat.