Jedną z pierwszych i najważniejszych decyzji podejmowanych podczas zakładania nowej firmy jest decyzja o rodzaju struktury prawnej, w ramach której będzie się działać. W Wielkiej Brytanii zaczynający przedsiębiorca najczęściej wybiera jedną z dwóch form: spółka limited i jednoosobowa działalność gospodarcza zwana self-employment. Przed podobnym wyborem stają polscy przedsiębiorcy, którzy mając dosyć rodzimego restrykcyjnego i skomplikowanego prawa, wybierają na kraj swojej firmy Wielką Brytanię. A także osoby, które z innych przyczyn chcą przenieść swoją firmę na Wyspy lub tam właśnie rozpocząć działalność.
Brytyjskie formy działalności
Prawo brytyjskie umożliwia powołanie do życia wiele różnych rodzajów działalności, z których część jest specyficzna dla prawa brytyjskiego. Są to między innymi:
- samozatrudnienie, czyli Self – Employment
- prywatna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, czyli spółka LTD,
- LLP (Limited Liability Partnership) – spółka partnerska z ograniczoną odpowiedzialnością,
- PLC (Public Limited Company)
- Partnership – spółka zwykła partnerska.
Zdecydowana większość właścicieli małych firm pracuje na własny rachunek jako samozatrudnieni lub za pośrednictwem własnych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Istnieje wiele różnic między tymi dwoma najpopularniejszymi rodzajami struktur biznesowych, dlatego ważne jest, aby wziąć pod uwagę następujące punkty podczas oceny, która struktura biznesowa jest najlepsza.
Kwestie podatkowe limited vs samozatudnienie
Spółki limited i “samozatrudnieni” są opodatkowani na różne sposoby. Spółka ma odrębną osobowość prawną od swoich udziałowców i dyrektorów, podczas, gdy sprawy biznesowe i osobiste osób samozatrudnionych są traktowane jako “jedność” dla celów podatkowych. W kwestiach podatku, spółka limited jest praktycznie zawsze bardziej opłacalna, a przy zyskach powyżej 50 000 GBP, różnice w podatkach są znaczące. Można to porównać sprawdzając progi podatkowe.
Podatek od spółek limited
Spółki limited płacą podatek dochodowy Corporation Tax od swoich zysków w stawce, która jest korzystniejsza od stawek podatkowych self-employed.
Od 1 kwietnia 2023 r. stawka podatku dochodowego od osób prawnych (czyli Corporation Tax) wynosi
- 19% dla zysków podlegających opodatkowaniu poniżej 50 000 GBP (stawka dla małych zysków)
- 25% dla zysków podlegających opodatkowaniu powyżej 250 000 GBP (stawka podstawowa).
Zyski pomiędzy 50 000 GBP a 250 000 GBP są opodatkowane wg. tzw. Marginal Relief.
Podatek dla self-employed
Self-employed płaci podatek od dochodów zgodnie z progami podatkowymi dla osób fizycznych (tzw Personal Allowance), które wynoszą odpowiednio 20%, 40% oraz 45%.
- Podstawowa stawka: 20% zarobków (zarobki pomiędzy £12,571 a £50,270)
- Wyższa stawka: 40% zarobków (zarobiłeś między £50,271 a £150,000)
- Dodatkowa stawka: 45% zarobków powyżej £150,000
Jaka firma dla nie-rezydentów: limited czy self-employment?
Brytyjską spółkę limited może założyć każdy, bez względu na to, w jakim kraju mieszka i gdzie posiada rezydencję podatkową, jest więc to opcja dostępna dla nie-rezydentów. Zakładając działalność gospodarczą w Wielkiej Brytanii, osoba powinna tam mieszkać.
Administracja i koszty
Prowadzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wymaga w teorii więcej formalności od właściciela firmy niż samozatrudnienie. Jako dyrektor spółki z ograniczoną odpowiedzialnością masz szereg obowiązków ustawowych i finansowych w tym składanie sprawozdań w Companies House, co brzmi dość poważnie. Jednak w praktyce zarówno formalności dla spółek limited jak i rozliczenia samozatrudnionych wykonują dla nich firmy księgowe. Koszty prowadzenia firmy limited będą większe w porównaniu z prostą działalnością. Jednak nie są to tak znaczące różnice.
Stopień odpowiedzialności
Odpowiedzialność za firmę, to coś co znacząco różni limited od self-employment. Wspólnicy spółki limited ponoszą odpowiedzialność majątkową jedynie do wysokości wniesionego wkładu. Jest to doskonałe zabezpieczenie w przypadku bankructwa firmy, gwarantujące, że właściciele i wspólnicy nie zostaną pozbawieni osobistego majątku. Takie rozwiązanie nie jest możliwe w przypadku self – employed, ponieważ tutaj właściciel (czyli osoba samozatrudniona) za zobowiązania firmy odpowiada całym swoim majątkiem. W praktyce więc, porażka na arenie biznesowej może oznaczać bardzo poważne kłopoty w życiu prywatnym.
Ze stopniem odpowiedzialności ściśle wiąże się odrębna podmiotowość udziałowców spółki i samej spółki. Jej majątek jest traktowany przez organy skarbowe oddzielnie od majątku poszczególnych udziałowców, podczas gdy w przypadku self – employment majątek zarówno osoby samozatrudnionej jak i jej firmy traktowany jest jako jeden podmiot.
Wiarygodność
W niektórych branżach lub zawodach korzystniejsze może być prowadzenie działalności za pośrednictwem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Niektórzy właściciele firm uważają, że ich klienci czują się bardziej komfortowo w kontaktach ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, ponieważ mogą być postrzegani jako bardziej ugruntowani i stabilni niż osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.
Jeśli świadczysz profesjonalne usługi (na przykład jako konsultant lub geodeta), większość klientów oczekuje, że będziesz handlować za pośrednictwem własnej firmy – w rzeczywistości może to być wymóg umowny. Ogólnie forma spółki ltd kojarzy się z szerszym zakresem działalności, większym gronem klientów oraz poważniejszym podejściem do biznesu, nastawionego na osiąganie o wiele większych zysków. Do tego brytyjska spółka typu limited to rozpoznawana i szanowana na całym świecie struktura, co gwarantuje jej szybsze i łatwiejsze pozyskiwanie klientów i partnerów.
Ochrona nazwy
Rejestrując spółkę ltd pod konkretną nazwą, gwarantujemy jej ochronę prawną. Oznacza to, że nie nikt nie może już założyć firmy nazywającej się tak samo lub w znacznym stopniu podobnie. Jeżeli chodzi o samozatrudnienie, takie ograniczenie nie występuje. W praktyce może to doprowadzić do sytuacji, w której dwie lub kilka firm prowadzi działalność pod taką samą nazwą. Jeżeli jedna z nich okaże się wyjątkowo niekompetentna, jej zła sława może zostać łatwo przypisana innej, przynosząc jej straty.
Możliwość sprzedaży
Własność spółki ma postać udziałów, które można przekazywać w całości lub w części. W przypadku zatem chęci zmiany pracy lub po prostu rezygnacji z działalności w pewnej konkretnej spółce udziałowiec może owe udziały sprzedać, odnosząc przy tym zysk. Podobnie rzecz się ma w przypadku, kiedy którykolwiek z udziałowców zdecyduje o przejściu na emeryturę, lub umrze. W takiej sytuacji przekazanie udziałów innym podmiotom (np. spadkobiercom), jest dużo łatwiejsze niż przeniesienie własności firmy działającej na podstawie samozatrudnienia