W codziennym życiu spotykamy się z pojęciami “osoba fizyczna” i “osoba prawna”, ale nie zawsze zdajemy sobie sprawę z ich dokładnego znaczenia i różnic. Dla naszych klientów te pojęcia nie zawsze są zrozumiałe. Często z pojęciem osoby prawnej spotykają się po raz pierwszy w kontekście spółki limited. W niniejszym artykule wyjaśnimy, co to jest osoba fizyczna i osoba prawna i przedstawimy kluczowe różnice między nimi.
Osoba fizyczna i osoba prawna – definicje
Osoba fizyczna to każdy człowiek, niezależnie od wieku, płci, narodowości czy stanu zdrowia. Ma zdolność prawną, czyli możliwość bycia podmiotem praw i obowiązków i zachowuje ją aż do śmierci. Oznacza to, że osoba fizyczna może posiadać majątek, zawierać umowy, brać udział w postępowaniach sądowych itp.
Osoba prawna to natomiast sztuczny twór prawny, który nie jest człowiekiem, ale posiada zdolność prawną. Do osób prawnych zaliczamy m.in. spółki prawa handlowego (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna), stowarzyszenia, fundacje. Osoby prawne powstają na mocy określonych przepisów prawa i uzyskują zdolność prawną w momencie wpisania do odpowiedniego rejestru (np. Krajowego Rejestru Sądowego). Osobą prawną jest także brytyjska spółka ltd.
Jakie są różnice pomiędzy osobą fizyczną a prawną?
Kluczowe różnice:
- Moment powstania:
- Osoba fizyczna staje się nią w momencie urodzenia.
- Osoba prawna powstaje na mocy aktu prawnego i wpisu do rejestru.
- Zdolność prawna:
- Osoba fizyczna nabywa zdolność prawną w momencie urodzenia.
- Osoba prawna nabywa zdolność prawną w momencie wpisu do rejestru.
- Odpowiedzialność:
- Osoba fizyczna odpowiada za swoje zobowiązania całym swoim majątkiem.
- Osoba prawna odpowiada za swoje zobowiązania tylko swoim majątkiem.
- Czas trwania:
- Osoba fizyczna istnieje do śmierci.
- Osoba prawna może istnieć przez czas określony lub nieokreślony.
Przykłady:
- Jan Kowalski, lat 30, jest osobą fizyczną. Może on zawrzeć umowę o pracę, kupić samochód, założyć rodzinę itp.
- Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością “ABC” jest osobą prawną. Może ona prowadzić działalność gospodarczą, zawierać umowy, zatrudniać pracowników itp.
Spółka ltd jako osoba prawna
Spółka ltd, która jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, posiada wiele zalet wynikających z posiadania własnej osobowości prawnej. Przede wszystkim spółka sama odpowiada za swoje zobowiązania jako byt osobny od wspólników. Zarówno zobowiązania wynikające z umów, jak i zobowiązania finansowe (wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki tylko do wysokości wniesionego kapitału zakładowego). Majątek spółki jest odrębny od majątku wspólników. Dzięki temu ich majątek prywatny jest chroniony przed wierzycielami spółki. Spółka może działać we własnym imieniu i zawierać umowy. Nie jest to powiązane z osobami wspólników. Osoba fizyczna może być wspólnikiem wielu spółek.
Dla przedsiębiorców, którzy dotychczas działali jako jednoosobowe działalności gospodarcze, odrębna osobowość prawna spółki ltd jest często zaskoczeniem. Jednak dzięki zaletom własnej osobowości prawnej spółek ltd, wykorzystywane są one często do biznesów, które są obarczone ryzykiem lub gdy wiążą się z posiadaniem wielu wspólników.
Pojęcia “osoba fizyczna” i “osoba prawna” są często używane w różnych kontekstach prawnych. Zrozumienie ich znaczenia i kluczowych różnic jest ważne szczególnie dla przedsiębiorców.