Liczba firm, które zawiesiły działalność lub ją zamknęły, rośnie w Polsce systematycznie od kilku lat. Rok 2022 był pod tym względem rekordowy. Według danych dostępnych w CEIDG prawie 346 tys. osób zwiesiło działalność, a aż 193 tys. zamknęło ją w zeszłym roku. Coraz więcej osób staje przed dylematem co zrobić z jednoosobową działalnością gospodarczą (JDG), a zbliżający się koniec roku z pewnością zwiększy liczbę zamykanych firm. Bowiem coraz więcej osób, zamiast wybrać zawieszenie działalności, przenosi się z biznesem za granicę.
Zawieszenie działalności – polski problem?
Masowe zawieszanie działalności jest polskim fenomenem. Dla porównania, w Wielkiej Brytanii zjawisko to praktycznie nie występuje. Prawdopodobną przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że brytyjskie składki społeczne dla JDG są bardzo niskie i przedsiębiorców bez problemu stać na ich płacenie. W przypadku braku zleceń lub chwilowych problemów finansowych, przedsiębiorca nie odczuje opłacanych składek. W Polsce, szczególnie w przypadku małych przedsiębiorstw, ZUS może stanowić znaczny wydatek. Ponadto dla wszystkich innych firm jest to zwykle niechętnie płacona danina. Wielu przedsiębiorcom opłaca się zawieszać działalność na kilka miesięcy w roku, szczególnie przy nieregularnych zleceniach.
Skąd się biorą trudności polskich firm?
Uważa się, że ostatnie lata pogorszyły sytuację małych i średnich biznesów w Polsce. Przyczyny takiego stanu rzeczy to m.in. pandemia COVID-19, spadek realnych dochodów Polaków, wysokie stopy procentowe, wzrost cen produktów i usług oraz niestabilna sytuacja polityczna i prawna. Do tego należy dodać ciągle zmieniające się przepisy, utrudnienia dla przedsiębiorców i niekorzystne zmiany podatkowe. Dla wielu przedsiębiorców, szczególnie działających jako JDG, odnajdowanie się w gęstwinie przepisów jest trudne i czasochłonne. Pozornie przyjazne przedsiębiorcom zmiany podatkowe, jak na przykład możliwość rozliczania się ryczałtem 8.5% są pełne pułapek i niejasności. Dobrym przykładem są programiści, toczący obecnie spory ze skarbówką, która kwestionuje ich prawo do 8.5% stawki podatku. Teoretycznie otrzymywali oni korzystne indywidualne interpretacje podatkowe, a nagle US zmienił front o 180 stopni. Takich przykładów można by mnożyć. Stąd nie powinno dziwić, że tak wielu przedsiębiorców decyduje się na zawieszenie działalności lub jej zamknięcie.
Dlaczego uciekamy z biznesem za granicę?
Główny powód wskazywany przez wielu przedsiębiorców, to łatwość, z jaką prowadzi się firmę zarejestrowaną poza Polską oraz mniejszy stres. Wiemy, że przedsiębiorcy narażeni są na mnóstwo stresu niezależnie od miejsca prowadzenia firmy. Jego źródłem bywa presja czasu, ogromna odpowiedzialność, duża konkurencja czy trudna praca z klientem. Natomiast w Polsce dodatkowo problemem są niejasne przepisy, atmosfera podejrzliwości ze strony urzędników skarbowych oraz brak pomocy prawnej czy merytorycznej. Od przedsiębiorców oczekuje się, że będą na bieżąco z obowiązującymi przepisami i regulacjami dotyczącymi prowadzenia działalności gospodarczej. Jednocześnie nie otrzymują oni żadnego wsparcia ze strony urzędów, a wszelkie błędy i pomyłki mogą ich drogo kosztować. Często zmieniające się prawo i podatki wymuszają na nich poleganie na prawnikach, księgowych. Jest to dodatkowym obciążeniem finansowym. Wiele krajów Unii Europejskiej posiada przyjazne przedsiębiorcom przepisy i formalności ograniczone do minimum. Dzięki czemu mogą oni zaoszczędzić czas i pieniądze, a także uniknąć nadmiernej biurokracji i kontroli ze strony urzędów.
Dodatkowym atutem są niższe podatki, większa stabilność, mniejsza zmienność przepisów, przyjazne urzędy.
W jakim kraju najlepiej założyć firmę?
Każdy przypadek jest indywidualny i to który kraj okaże się najkorzystniejszy, zależy od wielu czynników. Przed podjęciem decyzji o założeniu firmy za granicą warto dokładnie przeanalizować wszystkie aspekty i skorzystać z dostępnych form wsparcia dla polskich przedsiębiorców na rynkach zagranicznych. Wśród krajów europejskich nadal popularna jest Wielka Brytania, Irlandia oraz Cypr. Coraz więcej polskich przedsiębiorców, szczególnie z sektora IT i e-commerce zakłada firmy w USA. Warto pamiętać, że sytuacja każdej firmy zmienia się dość dynamicznie i dobrą strategią jest analizowanie swojej firmy regularnie, aby zapewnić jak najkorzystniejszą formę działalności.